Nederland telt meer dan 260 bewegwijzerde mountainbikeroutes. De afgelopen jaren zijn er tientallen nieuwe routes aangelegd en bestaande routes vernieuwd, bijvoorbeeld in het Rijk van Nijmegen. Daar ontstond ophef. Natuurorganisaties eisten de sluiting van mountainbikeroutes omdat deze schadelijk zouden zijn voor diersoorten in het gebied. 

Onderzoek naar sturend effect van routes

Wielersportbond NTFU vindt sluiting van routes een slecht idee, omdat ze juist een sturend effect hebben. “Als je routes verbiedt, dan zoeken mountainbikers hun eigen weg en fietsen ze in gebieden waar dat niet wenselijk is. Dat leidt tot meer overlast voor andere recreanten en is mogelijk schadelijk voor de natuur,” zegt Troy Corsen van de NTFU. Track Landscapes bracht in opdracht van de bond het effect van routes op fietsbewegingen in kaart. Daarvoor gebruikt het bureau data afkomstig uit de populaire fietsapp Strava.

Data uit fietsapp

Een aanzienlijk deel van de Nederlandse sportieve fietsers – waaronder veel mountainbikers – gebruikt Strava om fietsritten vast te leggen. In Nederland registreerden 675.000 unieke personen afgelopen jaar een rit via de fietsapp. Track Landscapes bracht tussen 2018 en 2022 het aantal fietsbewegingen op en rondom aangelegde MTB-routes in kaart voor gebieden in Overijssel, Limburg en Gelderland. 

Mountainbikers blijven op route

Het dataonderzoek van Track Landscapes laat zien dat in bijna alle gebieden in Gelderland, Overijssel en Limburg waar MTB-routes zijn aangelegd of vernieuwd er sprake is van een afname van gebruik van andere bospaden; het aantal ritten concentreerde zich op de nieuwe route. In gebieden waar routes niet nieuw of vernieuwd zijn, is geen afname van ritten buiten de routes te zien.  

Met aantrekkelijke paden kun je mountainbikers dus verleiden de route te volgen. “Voorwaarde is dat paden voldoende uitdaging bieden en goed onderhouden zijn,” vertelt Corsen. “Fietsers zijn gek op slingerende singletracks, maar hebben over het algemeen een hekel aan modderige paden.”

Verleiden is beter dan verbieden

Het sluiten van MTB-routes of weren van mountainbikers uit de natuur is niet verstandig en ook niet nodig, concludeert de NTFU op basis van het Strava-onderzoek. Het verleiden van mountainbikers door het aanleggen van uitdagende en goed onderhouden routes is een betere manier om de balans tussen natuurbescherming en recreatie te bewaken.